Skoki rozwojowe w 1. roku życia dziecka

Pierwszy rok życia dziecka to niesamowity rollercoster zarówno dla rodziców, jak i samego zainteresowanego. Nigdy później nie będzie ono doświadczało tak szybkich zmian, w tak krótkim czasie. Dziecko, które wciąż przechodzi mnóstwo przemian, dużo się uczy, po raz pierwszy spotyka się z wieloma przeszkodami, czego niejednokrotnie nie jest w stanie pojąć, reagując w sposób, który spędza rodzicom sen z powiek. Jak radzić sobie ze skokami rozwojowymi? Jakich umiejętności nabywa dziecko po każdym z nich?

Czy skoki rozwojowe naprawdę istnieją?

Skoki rozwojowe pozostają kwestią sporną, dlatego, że nie zostały udowodnione naukowo. W sieci można znaleźć grafiki, które jasno wskazują na to, kiedy dziecko będzie przeżywało kolejny skok związany z jego rozwojem psycho-ruchowym. Jednak radzimy nie przywiązywać się bardzo do wyznaczonych terminów. Są one tylko wskazówką, a sama idea oparta jest na obserwacjach. Często świadomość o aktualnym skoku rozwojowym dziecka, pozwala przetrwać z myślą, że ten trudny czas niebawem się skończy i nadejdą dni, kiedy dziecko będzie ponownie wesoło gaworzyło.

Co to są skoki rozwojowe?

Skoki rozwojowe, według teorii, jakie znamy dotychczas, to objawy zdrowo rozwijającego się układu nerwowego (i nie tylko) u dzieci. W 1. roku życia dziecka przechodzi ono najwięcej skoków rozwojowych, bo tylko w ciągu 12 pierwszych miesiącach życia, rośnie tak szybko, jak już nigdy nie będzie rosło. Łącznie, będzie musiało się zmierzyć z aż 7 skokami, które będą wynikiem poszerzenia możliwości komunikacyjnych, motorycznych, postrzegania i rozumienia swojej osoby. Każdy poszczególny skok rozwojowy to moment, w którym w mózgu dziecka tworzą się nowe połączenia neuronalne, co jest wynikiem jego rozwoju. W ten sposób dziecko zaczyna postrzegać inaczej swoje otoczenie, coraz więcej umie i rozumie. Dziecko, przytłoczone natłokiem nowych bodźców, musi odreagować, zazwyczaj płaczem i rozdrażnieniem.

Jak objawiają się skoki rozwojowe?

Jednego dnia, nasze dziecko jest pogodnym bobasem, aż nagle, jego zachowanie jest zupełnie odmienne. Jakie są najczęstsze objawy skoków rozwojowych?

• Nadmierna płaczliwość dziecka
• Potrzeba ciągłego kontaktu z opiekunem
• Trudności w zasypianiu, ciągłe wybudzanie się
• Niespokojne przyjmowanie pokarmu
• Rozdrażnienie, frustracja dziecka
• Przeczulenie na bodźce pochodzące z otoczenia

Jak rozpoznać, że dziecko ma skok rozwojowy?

Jak poznać, że zbliża się skok rozwojowy? Cisza przed burzą - to powiedzenie najlepiej odzwierciedla czas przed skokiem rozwojowym. Dziecko jest wyciszone, więcej śpi, odpoczywa, domaga się bliskości mamy. Może być też zupełnie odwrotnie, bo cały ten proces również związany jest z temperamentem dziecka, z jego rozwijającą się osobowością i charakterem. Kiedy do dziecka zaczynają docierać bodźce, które są dla niego czymś nowym, naturalne jest, że ciężko mu się odnaleźć w tej sytuacji. Im dziecko jest starsze, tym teoretycznie powinno coraz bardziej przeżywać kolejne doświadczenia, jakie stawia przed nim świat. Maluch jest zdezorientowany i szuka ukojenia w ramionach osoby, która do tej pory była całym jego światem, czyli mamy.

Jak poradzić sobie podczas skoku rozwojowego?

Czy dziecko potrzebuje więcej uwagi podczas skoku rozwojowego? Zdecydowanie, dziecko potrzebuje więcej uwagi ze strony rodziców, ponieważ szuka ono bezwarunkowego bezpieczeństwa. Maluch nie jest w stanie zrozumieć, że zdobywane właśnie umiejętności, są dla niego czymś dobrym, choć to właśnie one powoli pomogą mu zrozumieć otaczający świat. Jednak to wzbudza w nim lęk i w pewnych momentach może być naprawdę trudno. Rodzice, podczas kryzysów rozwojowych powinni zachować maksimum opanowania i cierpliwości, ponieważ nie ma to żadnego związku ze złośliwościami ze strony dziecka. Należy pamiętać, że tak małe dziecko zawsze działa instynktownie, nie ma możliwości, żeby robiło coś dlatego, że próbuje nas wykorzystać, bądź obmyśliło jakiś niecny plan. Jak poradzić sobie podczas kryzysu u niemowlaka? Z pewnością przydadzą się wszystkie ulubione akcesoria dziecięce, które mogą je uspokoić. Są to między innymi smoczki, szumiące misie, bądź takie, które naśladują bicie serca, a także chusta, nosidło, albo urządzenia typu bujaczek.

Pierwszy skok rozwojowy w życiu niemowlęcia

Kiedy następuje pierwszy skok rozwojowy w życiu dziecka? W 5 tygodniu od urodzenia następuje pierwszy kryzys związany z rozwojem małego dziecka. Dotychczas większość dnia i nocy spędzał na spaniu i jedzeniu, aż nagle jego zmysły zaczynają się wyostrzać, powoli zaczyna interesować się tym, co go otacza. Potrafi na chwilę skupić wzrok na pochylonej nad nim twarzy, zaczyna także patrzeć na czarno białe obrazki. Do tej pory dziecko nie interesowało się również światłem i dźwiękiem, a teraz zbyt intensywne - wzbudzają w nim zaniepokojenie. Jakich jeszcze umiejętności dziecko nabywa po pierwszym kryzysie rozwojowym? Uśmiech - to jedno z najbardziej uroczych umiejętności, które rozczulą każdego. Dziecko zaczyna również słuchać z odrobiną skupienia. Zaczyna również płakać “na mokro”. Tak, do tej pory z kanalików łzowych nie leciały łzy. Jego aktywność między drzemkami widocznie się wydłuża. Podejmuje również próby utrzymywania główki w pozycji na brzuchu.

Drugi skok rozwojowy niemowlęcia

Kiedy można spodziewać się 2 kryzysu rozwojowego u dziecka? Drugi skok rozwojowy ma miejsce w 7-9 tygodniu od urodzenia. W tym czasie dziecko zaczyna dostrzegać, że ma rączki i nóżki. Nieporadnie zaczyna się nimi bawić, a nawet trzymać zabawki. Ochoczo kopie nóżkami. Powoli ma świadomość następujących po sobie czynności, czyli zauważa rutynowe czynności wykonywane przez opiekunów. Bawi się głosem, wydaje z siebie różne dźwięki, dostrzega mimikę otaczających go osób i uważnie je obserwuje.

Trzeci skok rozwojowy - 11-12 tydzień życia dziecka

W tym czasie wzrok maluszka bardzo się wyostrza i z łatwością dostrzega on detale. Nie jest dla niego również wyzwaniem rozpoznawanie tonu głosu, a także natężenia światła. Bez problemu wodzi wzrokiem za przedmiotem, na przykład zabawką. W tym momencie zaczyna się również wkładanie, dosłownie wszystkiego, do buzi. Takim oto sposobem nasz maluch rozpoznaje świat - musi go spróbować. Interesuje go bardzo otoczenie, ponieważ świetnie potrafi już koordynować oczy i głowę. Świetną zabawą jest również głużenie, wydawanie przeróżnych odgłosów i robienie bąbli ze śliny.

4 kryzys rozwojowy następuje między 14, a 19 tygodniem

Bardzo ważną umiejętnością, jakie dziecko nabywa w tym czasie, jest zrozumienie ciągu przyczynowo skutkowego. Maluchy uwielbiają się wówczas bawić w upuszczanie zabawki, czy grzechotanie grzechotką. Bez problemu przekłada zabawki z rączki do rączki - potrafi już skoordynować te ruchy. Między 4, a 5 miesiącem zaczyna również wyciągać rączki w stronę mamy, by je podniosła. Świetnie radzi sobie, przewracając się z brzuszka na plecki i na odwrót. Podejmuje pierwsze próby raczkowania, ponieważ umie podpierać się już na rączkach i unosić tułów. Bawi się dalej swoim głosem, ale są to już proste sylaby składane w baba, czy mama. Wyraża także swoją wolę w bardzo wyraźny sposób.

Skok rozwojowy w 6 miesiącu życia dziecka

Dziecko w tym czasie jest coraz bardziej świadome otaczającego go świata. Zaczyna być nieufne do obcych, nie uśmiecha się do wszystkich, a brak rodziców bardzo źle znosi. W tym czasie bardzo zauważalny staje się lęk separacyjny. Znikający z pola widzenia rodzic, w świadomości dziecka, znika niemal bezpowrotnie. W tym czasie z zainteresowaniem bawi się włącznikami światła, rozumiejąc cykl, jaki następuje po naciśnięciu przycisku. Chwytają przedmioty chwytem pęsetkowym. Okres ten to również ogromne zainteresowanie zabawkami typu sorter, ponieważ wówczas dzieci bardzo lubią wyjmować i wkładać rzeczy do pudełek. Nie oprą się również ściąganiu skarpetek, robieniu “papa” oraz klaskaniu w dłonie. To również czas, kiedy dzieci najczęściej zaczynają siadać.

6 skok rozwojowy między 9, a 10 miesiącem życia dziecka

Dziecko rozumie już naprawdę bardzo dużo. Zna mnóstwo nazw przedmiotów, rozpoznaje kształty. Bardzo lubi bawić się przed lustrem, strojąc przeróżne miny. Potrafi się głośno śmiać z rzeczy, które go bardzo rozweseliły.

Siódmy skok rozwojowy - ostatni w 1. roku życia dziecka

Dziecko lubi się bawić, najbardziej interesują go proste zabawki, które można do siebie dopasować. To również czas, kiedy pierwsze słowa zostały już powiedziane. Dziecko naśladuje odgłosy zwierząt, doskonale wiedząc od kogo pochodzą. Zaczyna naśladować rodziców, świetnie się przy tym bawiąc. Asertywność dziecka jest już bardzo dobrze rozwinięta - świadomie i zdecydowanie potrafi powiedzieć “nie”. Spróbuj wręczyć maluchowi flamastry i kartkę, a będzie kreśliło po swojemu pierwsze rysunki. Maluch jest już bardzo ruchliwy, niektóre już poczyniły swoje pierwsze kroki, inne doskonale radzą sobie z chodzeniem, a są również takie, których chodzenie póki co nie interesuje. Każda z tych opcji jest tak samo możliwa i dobra. Maluch radzi sobie rewelacyjnie ze schodzeniem z kanapy tyłem, a także wspinaniem się na różne przedmioty.

Pierwszy rok życia dziecka to najtrudniejsze 12 miesięcy, jakie przyjdzie przeżyć zarówno rodzicom, jak i samemu dziecku. Tak wiele zmian, dynamiczny rozwój, związany jest z niepewnością i lękiem przed nieznanym. Każdemu, kto będzie w tym trudnym czasie, życzymy wiele cierpliwości i zrozumienia dla małego człowieka.